Powierzchnia ataku a wektor ataku: czym się różnią?

Wektor ataku to określony sposób wykorzystania punktu wejścia przez cyberprzestępcę, a powierzchnia ataku to całkowita liczba punktów wejścia, które mogą zostać przez niego wykorzystane. Można porównać to do imprezy sportowej na dużym stadionie – powierzchnia ataku to wszystkie wejścia umożliwiające przedostanie się na stadion, a wektor ataku to sposób wejścia do obiektu (np. wejście po schodach lub skorzystanie z ruchomych schodów).

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o wektorach ataków i powierzchniach ataku oraz jak można je ograniczyć w organizacji w celu ochrony danych przed cyberprzestępcami.

Co to jest wektor ataku?

Wektor ataku to każdy możliwy sposób uzyskania przez cyberprzestępcę dostępu do sieci lub systemów organizacji. Jest określona metoda wykorzystywana przez cyberprzestępcę do uzyskania nieautoryzowanego dostępu. Większa liczba wektorów ataku oznacza większą powierzchnię ataku umożliwiającą cyberprzestępcy podjęcie decyzji o sposobie przedostania się do sieci organizacji.

Typowe przykłady wektorów ataku

Do najpopularniejszych wektorów ataku należy łamanie słabych lub naruszonych haseł oraz infekowanie urządzeń za pomocą złośliwego oprogramowania. Złamanie słabego hasła pracownika przez cyberprzestępców jest łatwym sposobem na uzyskanie dostępu do sieci organizacji. Mogą to zrobić poprzez kilka rodzajów ataków opartych na hasłach, takich jak atak siłowy lub wypychanie danych uwierzytelniających. Po złamaniu hasło pracownika może zostać wykorzystane na potrzeby uzyskania nieautoryzowanego dostępu do systemów organizacji.

Inną metodą wykorzystywaną przez cyberprzestępców w celu uzyskania dostępu do danych organizacji jest przeprowadzanie infekcji urządzeń pracowników za pomocą złośliwego oprogramowania, które może spowodować uszkodzenie lub kradzież danych. Kliknięcie przez pracownika podejrzanego linku lub pobranie podejrzanej zawartości może spowodować zainstalowanie na urządzeniu złośliwego oprogramowania bez wiedzy użytkownika i uzyskanie dostępu do jego urządzenia oraz danych przez cyberprzestępcę.

Co to jest powierzchnia ataku?

Powierzchnia ataku odnosi się do wszystkich możliwych punktów, w których cyberprzestępcy mogą uzyskać dostęp do systemów organizacji w celu kradzieży danych. Im mniejsza powierzchnia ataku, tym łatwiej chronić prywatne informacje. Dlatego kluczowe jest ograniczenie powierzchni ataku poprzez wdrożenie zasady dostępu z najniższym poziomem uprawnień (PoLP), wykorzystanie struktury bezpieczeństwa zero-trust oraz regularne aktualizowanie oprogramowania w celu usuwania luk w zabezpieczeniach.

Rodzaje powierzchni ataku

Trzy główne rodzaje powierzchni ataku to powierzchnia cyfrowa, fizyczna oraz inżynieria społeczna. Cyfrowa powierzchnia ataku obejmuje dowolny aspekt systemu organizacji w Internecie, który może być celem ataku, taki jak strony internetowe lub protokoły sieciowe. Naruszenie przez cyberprzestępcę aplikacji internetowej wykorzystywanej przez organizację może umożliwić uzyskanie przez niego nieautoryzowanego dostępu do sieci oraz kradzież prywatnych danych.

Fizyczna powierzchnia ataku odnosi się do wszelkich informacji uzyskanych za pośrednictwem środków fizycznych, takich jak skradzione urządzenie lub kartka papieru z zapisanymi hasłami. Cyberprzestępca musi być fizycznie obecny w biurze, aby naruszyć tego typu powierzchnię ataku, dlatego częściej zdarza się, że atak jest spowodowany przez zagrożenia wewnętrzne. Może to być niezadowolony pracownik, który wykorzystuje uprzywilejowany dostęp, aby naruszyć wewnętrzne systemy za pomocą złośliwego oprogramowania, ukraść prywatne informacje lub narazić bezpieczeństwo organizacji.

Powierzchnia ataku inżynierii społecznej dotyczy głównie manipulacji w celu nakłonienia użytkowników do ujawnienia poufnych informacji. Taktyki inżynierii społecznej wykorzystują ludzkie słabości, nakłaniając użytkowników do udostępniania prywatnych informacji, pobierania złośliwego oprogramowania lub przekazywania pieniędzy cyberprzestępcom. Jest to szczególnie niebezpieczna metoda, ponieważ cyberprzestępcy mogą psychologicznie wykorzystywać pracowników, podszywając się osobę znaną ofierze, aby skłonić ją do nieświadomego ujawnienia poufnych informacji cyberprzestępcy.

Kluczowe różnice pomiędzy wektorem ataku a powierzchnią ataku

Mimo że pojęcia wektorów ataku i powierzchni ataku są ze sobą powiązane, więcej je dzieli niż łączy. Przedstawimy główne różnice pomiędzy nimi.

Wektor ataku to metoda ataku, a powierzchnia ataku to całkowita liczba luk w zabezpieczeniach

Zarówno wektory ataku, jak i powierzchnie ataku dotyczą słabych punktów zabezpieczeń, jednak wektor ataku określa sposób ataku cyberprzestępcy, a powierzchnia ataku odnosi się do potencjalnych słabych punktów, które mogą zostać wykorzystane. Wektor ataku to określony sposób wykorzystania przez cyberprzestępcę słabych punktów systemów organizacji, na przykład poprzez wysyłanie wiadomości e-mail wyłudzających informacje lub nakłanianie pracowników do pobrania złośliwego oprogramowania. Powierzchnia ataku to wybór dostępnych dla cyberprzestępcy celów do użycia wektorów ataku. Na przykład powierzchnię ataku mogą stanowić pracownicy, których można łatwo skłonić do udostępnienia informacji, a wektorem ataku może być wysłana do jednego z pracowników wiadomość wyłudzająca informacje, która powoduje uzyskanie przez cyberprzestępcę dostępu do danych organizacji.

Wektor ataku jest skupiony na jednym celu, a powierzchnia ataku jest szeroka

Powierzchnię ataku można porównać do domu z wieloma drzwiami i punktami wejścia. Wektor ataku to określona metoda wykorzystywana przez włamywacza do wejścia przez niedomknięte okno. Powierzchnia ataku jest szeroka, ponieważ obejmuje całkowitą liczbę słabych punktów i punktów wejścia, a wektor ataku koncentruje się na jednym ze sposobów uzyskania nieautoryzowanego dostępu i kradzieży danych. Wiedza o wykorzystaniu przez cyberprzestępcę określonej metody w celu wykorzystania luki w zabezpieczeniach powinna ułatwić ograniczenie powierzchni ataku poprzez ocenę słabych punktów systemu przed potencjalnym cyberatakiem.

Wektor ataku ulega szybkim zmianom, a powierzchnia ataku jest bardziej stabilna

Aktualizacje oprogramowania i standardy zabezpieczeń podlegają nieustannym zmianom w celu usuwania luk w zabezpieczeniach, co może powodować zmianę wektora ataku ze względu na opracowanie przez cyberprzestępców bardziej skutecznych technik. Natomiast powierzchnia ataku nie zmienia się tak często, ponieważ zmiany w zabezpieczeniach organizacji są zwykle wprowadzane stopniowo. Powierzchnia ataku zmienia się rzadziej i jest bardziej stabilna w porównaniu z wektorem ataku, który podlega dostosowaniu do nowych luk w zabezpieczeniach.

Jak można ograniczyć powierzchnię i wektory ataku w organizacji

Można ograniczyć luki w zabezpieczeniach organizacji dotyczące różnych wektorów ataku oraz zmniejszyć powierzchnię ataku poprzez aktualizowanie oprogramowania, wdrażanie kontroli dostępu z najniższym poziomem uprawnień i wymuszanie stosowania praktyk dotyczących silnych haseł.

Aktualizowanie oprogramowania i systemów operacyjnych (OS)

Instalowanie na urządzeniach w organizacji najnowszego oprogramowania i systemów operacyjnych może ograniczyć powierzchnię ataku. Nowe aktualizacje oprogramowania usuwają luki w zabezpieczeniach oraz znane błędy, co zmniejsza ryzyko naruszenia urządzeń w wyniku potencjalnego cyberataku. Brak instalowania przez pracowników aktualizacji oprogramowania urządzeń zwiększa powierzchnię ataku, co zapewnia cyberprzestępcom większą liczbę wektorów ataku, takich jak zainfekowanie za pomocą złośliwego oprogramowania, w celu kradzieży ważnych danych.

Wdrożenie dostępu z najniższym poziomem uprawnień

Należy wdrożyć w organizacji dostęp z najniższym poziomem uprawnień, aby chronić dane poufne przed nieautoryzowanymi użytkownikami. Dostęp z najniższym poziomem uprawnień zapewnia przyznawanie upoważnionym użytkownikom wyłącznie dostępu niezbędnego do wykonywania zadań, zwłaszcza w przypadku kont uprzywilejowanych. Wdrożenie tej zasady ogranicza powierzchnię ataku poprzez zmniejszenie liczby punktów dostępu umożliwiających cyberprzestępcy wykorzystanie luk i kradzież danych. Najprostszym sposobem na wdrożenie dostępu z najniższym poziomem uprawnień jest użycie rozwiązania do zarządzania uprzywilejowanym dostępem (PAM), które zapewnia ochronę i kontrolę kont z dostępem do danych poufnych, takich jak konta zespołu IT lub działu kadr.

Brak wdrożenia w organizacji dostępu z najniższym poziomem uprawnień może umożliwić cyberprzestępcy przeprowadzenie ataku wyłudzającego informacje od pracownika i uzyskanie dostępu do najbardziej poufnych danych organizacji. Wdrożenie dostępu z najniższym poziomem uprawnień ogranicza zakres danych, do których mogą potencjalnie uzyskać dostęp cyberprzestępcy, ponieważ możliwy jest wyłącznie ograniczony dostęp na podstawie określonych uprawnień pracownika wyznaczonych za pośrednictwem kontroli dostępu opartej na rolach (RBAC).

Wymuszenie użycia silnych, niepowtarzalnych haseł oraz MFA

Należy wymusić stosowanie w organizacji praktyk dotyczących silnej higieny haseł na wszystkich kontach, aby ograniczyć liczbę wektorów ataku oraz powierzchnię ataku. Popularnym wektorem ataku cyberprzestępców jest wykorzystanie słabych, naruszonych lub ponownie używanych haseł, dlatego istotne jest stosowanie przez pracowników silnych, niepowtarzalnych haseł o długości co najmniej 16 znaków, zawierających kombinację dużych oraz małych liter, cyfr i symboli. Stosowanie silnych i niepowtarzalnych haseł w organizacji ogranicza ryzyko uzyskania przez cyberprzestępcę nieautoryzowanego dostępu oraz zmniejsza powierzchnię ataku. Wiele rozwiązań PAM obejmuje funkcję zarządzania hasłami, która umożliwia łatwe zabezpieczenie haseł oraz zarządzanie nimi po zmianie przez pracowników haseł na silniejsze.

Oprócz używania silnych haseł pracownicy powinni również włączyć uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA) na wszystkich kontach w Internecie, aby zapewnić dodatkową warstwę zabezpieczeń. MFA wymaga użycia kolejnej formy uwierzytelniania na potrzeby weryfikacji tożsamości podczas uzyskiwania dostępu do usługi lub konta. Przykłady MFA obejmują kod PIN, odpowiedź na pytanie zabezpieczające, kod z aplikacji uwierzytelniającej i dane biometryczne. Po włączeniu przez pracownika uwierzytelniania MFA cyberprzestępca nie będzie mógł uzyskać dostępu do konta nawet po naruszeniu hasła, ponieważ nadal będzie wymagane zastosowanie dodatkowej metody potwierdzenia tożsamości.

Segmentacja sieci

Doskonałą strategią ograniczania wektorów oraz powierzchni ataku jest segmentacja sieci, powodująca ograniczenie liczby urządzeń narażonych na atak cyberprzestępcy po ewentualnym zhakowaniu systemów. Wprowadzenie segmentacji sieci ułatwia również wdrożenie kontroli RBAC, ponieważ zapobiega dostępowi niektórych pracowników do poufnych obszarów sieci, co w przypadku naruszenia ich haseł uniemożliwi cyberprzestępcy nieautoryzowany dostęp do wysoce prywatnych informacji. Segmentacja sieci pomaga także zapobiegać poruszaniu się cyberprzestępców w sieci organizacji w celu uzyskania dostępu do większej ilości danych, ograniczając liczbę wektorów i powierzchnię ataku.

Przeprowadzanie regularnych testów penetracyjnych i audytów bezpieczeństwa

Regularne przeprowadzanie testów penetracyjnych może ograniczyć powierzchnię ataku w organizacji poprzez określenie słabych punktów zabezpieczeń, zanim zostaną wykorzystane przez cyberprzestępców. Testy penetracyjne to symulacja cyberataku przeprowadzana przez organizację w celu zidentyfikowania ewentualnych luk w zabezpieczeniach oraz ich usunięcia przed potencjalnym rzeczywistym atakiem. Symulacja stanowi kluczowy sposób na zmniejszenie powierzchni ataku, ponieważ umożliwia określenie rzeczywistego poziomu ochrony organizacji przed naruszeniami danych i innymi cyberatakami, które mogą spowodować zniszczenie lub kradzież ważnych danych, bez negatywnych konsekwencji.

Przeprowadzanie częstych audytów bezpieczeństwa zapewnia wgląd w możliwości usunięcia słabych punktów organizacji, co ogranicza liczbę wektorów ataku, które mogą zostać wykorzystane przez cyberprzestępców na potrzeby uzyskania nieautoryzowanego dostępu do sieci. Określenie braków w zabezpieczeniach organizacji dzięki audytom umożliwia usunięcie luk w zabezpieczeniach oraz opracowanie silniejszych procedur bezpieczeństwa w celu ograniczenia liczby wektorów i powierzchni ataku.

Organizacja comiesięcznych szkoleń w zakresie bezpieczeństwa dla pracowników

Udział pracowników w comiesięcznym szkoleniu w zakresie bezpieczeństwa ogranicza liczbę wektorów i powierzchnię ataku, ponieważ zapewnia im wiedzę dotyczącą rozpoznawania prób wyłudzania informacji oraz innych cyberzagrożeń. Cyberprzestępcy często wykorzystują wiadomości e-mail wyłudzające informacje, aby podszywać się pod współpracowników lub dyrektora generalnego organizacji w celu zdobycia zaufania ofiar i nakłonienia ich do przekazania prywatnych informacji. Dlatego comiesięczne szkolenia w zakresie bezpieczeństwa umożliwiają lepsze przygotowanie pracowników do rozpoznawania prób wyłudzania informacji, chroniąc ich przed oszustwami i naruszeniem prywatności danych organizacji. Szkolenie pracowników w zakresie wykrywania prób wyłudzania informacji ogranicza liczbę wektorów i powierzchnię ataku, ponieważ unikanie przez użytkowników interakcji z podejrzanymi wiadomościami e-mail uniemożliwi cyberprzestępcom nakłonienie pracowników do ujawnienia poufnych informacji.

Jedną z form takiego szkolenia jest przeprowadzenie testu wyłudzania informacji obejmującego wysyłanie do pracowników realistycznych symulowanych wiadomości e-mail wyłudzających informacje i informowanie o przypadkach interakcji. Ewentualna interakcja z wiadomościami przez pracowników błędnie przekonanych o wiarygodności symulowanych oszustw zapewni wgląd w obszary wymagające dodatkowych szkoleń w zakresie bezpieczeństwa oraz możliwość ich organizacji dla odpowiednich osób.

Chroń organizację przed lukami w zabezpieczeniach

Wszelkiego rodzaju luki w zabezpieczeniach sieci lub systemów organizacji mogą mieć katastrofalny wpływ na dane, bezpieczeństwo i reputację. Zapewnij ochronę, ograniczając wektory i powierzchnię ataku za pomocą rozwiązania PAM takiego jak KeeperPAM^®, które chroni hasła i konta uprzywilejowane w ramach ujednoliconej platformy.

Już dziś zamów demo rozwiązania KeeperPAM, aby rozpocząć zarządzanie uprzywilejowanymi użytkownikami oraz ich kontrolę na każdym urządzeniu, co w łatwy sposób ograniczy liczbę wektorów i powierzchnię ataku.