Zo weet u of iemand u online opgelicht heeft

U kunt zien of iemand u online oplicht, als ze grammaticale of spelfouten maken, een gevoel van urgentie creëren, u om persoonlijke gegevens vragen, u iets aanbieden dat te mooi is om waar lijkt te zijn of onverwacht contact met u opnemen.

We belichten enkele signalen zodat u kunt herkennen of iemand u online scamt. Lees hier meer over de meest voorkomende online scams en bekijk onze tips om uzelf te beschermen.

1. Grammaticale en spelfouten

Phishing-e-mails bevatten vaak opvallende grammaticale en spelfouten. Soms hebben de scammers die deze e-mails verzenden, geen kennis van de taal waarin ze worden geschreven. Vandaar dat er vaak zoveel typefouten en onlogische zinnen te zien zijn. Scammers hopen erop dat u gemakkelijk te misleiden bent en dat u de grammaticale en spelfouten niet opmerkt, waardoor u in de scam trapt. U kunt zien dat het om een phishing-e-mail gaat als deze beweert van een legitiem bedrijf afkomstig te zijn, maar typefouten bevat. Echte bedrijven doorlopen normaal gesproken meerdere fasen voordat ze een e-mail verzenden.

2. Gevoel van urgentie

Scammers gebruiken meestal dreigende taal bij phishing-pogingen en suggereren dat u snel moet reageren. Het gevoel van urgentie dat scammers creëren, kan ervoor zorgen dat u onmiddellijk reageert zonder na te denken, waardoor u uit angst meteen geld overmaakt of persoonlijke gegevens deelt. Een scammer kan zich voordoen als de belastingdienst en beweren dat u onmiddellijk geld moet overmaken, anders wordt u gearresteerd. Vanzelfsprekend zult u waarschijnlijk toegeven aan de bedreiging en de scammer geld sturen om niet te worden gearresteerd. Als iets ongemakkelijk aanvoelt of er verdacht uitziet, dan moet u zich niet verplicht voelen om persoonlijke gegevens of geld naar iemand te sturen, ongeacht het ultimatum of de urgentie.

3. Verzoek om persoonlijke gegevens

Legitieme bedrijven zullen nooit om uw persoonlijke of financiële gegevens vragen als u niet eerst zelf contact met hen hebt opgenomen. Als u een ongevraagde e-mail of telefoontje ontvangt van een bedrijf of persoon die om privégegevens vraagt, kunt u ervan uitgaan dat dit een scam is. Sommige scammers vertrouwen op technologische vooruitgang zoals kunstmatige intelligentie (AI) om hun scams realistischer te laten lijken. Ze doen zich dan voor als een vriend of familielid en gebruiken de stem van die persoon. Deze stem kunnen ze bijvoorbeeld verkrijgen via video’s die op sociale media zijn geplaatst. Zelfs als een bekende via e-mail, sms of aan de telefoon vraagt om uw persoonlijke gegevens en u voelt zich ongemakkelijk hierbij, moet u erop bedacht zijn dat het eventueel een scammer kan zijn die hen imiteert om u zodoende te misleiden.

4. Het klinkt te mooi om waar te zijn

Soms bieden scammers u iets aan dat te mooi klinkt om waar te zijn. Zo kunt u merken dat het om een scam gaat in plaats van een echt aanbod. Als u bijvoorbeeld een e-mail ontvangt waarin wordt beweerd dat u bijvoorbeeld zojuist een bedrag van 50.000 dollar hebt gewonnen, een reis naar Fiji of een Amazon-cadeaubon van 200 dollar, dan moet u sceptisch zijn over de legitimiteit van dit aanbod. Als u op een link klik om deze prijs te ‘ontvangen’, kunt u mogelijk malware op uw apparaat downloaden. Door op een onveilige link te klikken, kan uw apparaat en netwerk worden geïnfecteerd met malware. Dergelijke software is bedoeld om uw privégegevens te stelen. U kunt controleren of een link veilig is door met uw muis over de link te bewegen om een voorbeeld van de URL te bekijken zonder erop te klikken. U kunt ook een URL-checker gebruiken om vast te stellen of een link legitiem is.

5. U krijgt onverwachte oproepen

Als u willekeurige telefoongesprekken blijft ontvangen van iemand die beweert van een bepaald bedrijf of overheidsinstantie te zijn, dan is de kans groot dat het om een scam gaat. Iemand kan bijvoorbeeld doen alsof hij voor een verzekeringsmaatschappij werkt en u bellen om uw privégegevens te verifiëren. Ga er niet vanuit dat deze scamoproepen legitiem zijn en zorg ervoor dat u onmiddellijk ophangt als u het gesprek aanneemt. U moet rechtstreeks contact opnemen met het bedrijf of de instantie via een vertrouwde communicatielijn om persoonlijke gegevens te verifiëren.

Veelvoorkomende online scams waar u alert op moet zijn

Er zijn veel soorten manieren waarop u online kunt worden opgelicht. Hier zijn enkele van de meest voorkomende online scams waar u mogelijk in kunt trappen en hoe u deze kunt herkennen.

Phishing-e-mails en sms-berichten

De meest voorkomende vorm van online scam is phishing. Voor cybercriminelen is het doel van phishing om slachtoffers te misleiden zodat ze persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden of creditcardnummers vrijgeven. Ze doen zich dan voor als een persoon of bedrijf waarmee het slachtoffer bekend is. Phishing-aanvallen worden meestal via e-mail uitgevoerd, maar ze kunnen ook via sms-berichten plaatsvinden. Dit laatste wordt smishing genoemd. Deze aanvallen bevatten een link of bijlage waarop het slachtoffer snel moet klikken. Ze worden gevraagd om inloggegevens in te voeren, persoonlijke gegevens te onthullen of geld te sturen. Nadat het slachtoffer op een kwaadaardige link of bijlage heeft geklikt, kan malware op het apparaat van het slachtoffer worden gedownload en de privégegevens van het slachtoffer in handen komen van een scammer. Als u ooit een ongevraagde e-mail of sms-bericht ontvangt, wees dan voorzichtig voordat u op een link klikt of persoonlijke gegevens deelt.

Online dating en romantiekfraude

Bij online dating moet u voorzichtig zijn wie u gelooft, zelfs voordat u iemand persoonlijk gaat ontmoeten. U kunt vallen voor romantiekfraude als u merkt dat ze wel heel snel hun liefde verklaren of als ze via een andere weg dan de dating-app willen communiceren. Hoewel sommige hopeloze romantici ook deze eigenschappen kunnen vertonen, kunt u romantiekfraude gemakkelijk herkennen als ze u om geld vragen voor een vliegtuigticket, een belangrijke operatie, een auto-ongeluk of een ander noodgeval. Romantische oplichters bouwen uw vertrouwen op en krijgen inzicht in de dingen die belangrijk voor u zijn, zodat ze een smoes verzinnen waarom ze het geld nodig hebben om het verhaal zo geloofwaardig mogelijk te maken. Als iemand van een online dating-app u om geld vraagt, moet u voorzichtig zijn, omdat de persoon op wie u mogelijk verliefd bent geworden, misschien een oplichter is. In tegenstelling tot de meeste potentiële partners op deze datingsites, verzint een romantische oplichter elk excuus om u niet persoonlijk te ontmoeten. Zo kan het zijn dat ze hun baan hebben verloren, of dat ze familieproblemen of financiële problemen hebben. Als iemand van een dating-app wilt vermijden om u persoonlijk te ontmoeten of steeds afzegt vanwege een plotseling noodgeval, dan bent u waarschijnlijk in contact gekomen met een romantische oplichter, oftewel een catfisher.

Oplichting van grootouders

Hoewel de naam van deze scam suggereert dat scammers alleen ouderen treft, kan iedereen het slachtoffer worden van oplichting van grootouders als het de scammer lukt om iemand te bedriegen. Het doel van oplichting van grootouder is dat de oplichter geld aanneemt van een slachtoffer door zich voor te doen als een familielid of bekende. Een scammer die zich voordoet als iemand waar het slachtoffer om geeft, beweert dat ze in gevaar zijn en geld nodig hebben om te helpen in een noodsituatie. De reden waarom oplichting van grootouders zich op ouderen richten, is dat oplichters erop vertrouwen dat ouderen eerder angstig worden en bereid zijn dan bijvoorbeeld jongere personen die mogelijk ook eerder sceptischer zijn. Oplichters downloaden video’s van sociale media en kunnen AI gebruiken om de stem van een slachtoffer te klonen om hun scam nog geloofwaardiger te maken. Meestal wordt er bij oplichting van grootouders snel om geld gevraagd door de oplichter, met de mededeling dat ze dit tegen niemand anders mogen vertellen, omdat het ‘kind’ bang is voor de reactie van hun vader of moeder. Als u ooit dergelijke telefoontjes ontvangt, neem dan eve de tijd om logisch na te denken voordat u uit angst reageert en iemand geld stuurt, zelfs als ze beweren dat ze familie zijn.

Technische ondersteuningsscams

Stel dat u problemen hebt met uw computer en u wordt door de technische ondersteuning verteld dat ze deze kunnen oplossen als ze op afstand toegang krijgen tot uw apparaat. Hoewel dit klinkt als een handige oplossing als u problemen hebt met uw computer, kan het geven van toegang tot uw apparaat onderdeel zijn van een technische ondersteuningsscam als deze persoon in werkelijkheid een oplichter is. U moet achterdochtig zijn als iemand van de technische ondersteuning zegt dat ze tests moeten uitvoeren die lang kunnen duren of u vraagt om sommige applicaties of software op uw apparaat te installeren. Het is zeer waarschijnlijk dat een oplichter via malware of virussen toegang krijgt tot uw privégegevens als u hen toestemming geeft om iets op uw computer te installeren.

Oplichting bij online winkelen

Als u regelmatig online kleding, apparaten of andere producten koopt, moet u zich bewust zijn van het aantal online winkelscams. In 2023 meldde de Federal Trade Commission (FTC) dat er 2,7 miljard dollar verloren was gegaan door scams op sociale media, waarvan bijna de helft voorkwam bij online shoppen. Oplichters richten zich op gebruikers die online shoppen. Dit doen ze door valse websites te creëren en zich voordoen als legitieme bedrijven om uw persoonlijke of financiële gegevens te stelen. Soms doen oplichters zich voor als legitieme bedrijven met veel klanten, zoals Amazon of Walmart, om mensen te laten geloven dat ze bij de echte bedrijfswebsite shoppen. U moet alert zijn op eventuele advertenties en er niet zomaar op klikken bij het online shoppen, omdat ze door oplichters kunnen zijn gecreëerd om hun valse websites te promoten. Nadat u uw gegevens op een valse website hebt ingevoerd of zelfs op de link hebt geklikt, kan malware uw apparaat infecteren of kunnen uw gegevens rechtstreeks naar een oplichter worden doorgestuurd.

Cryptovaluta-scams

Een van de modernste soorten oplichting draait om cryptovaluta, een digitale vorm van valuta die alleen elektronisch bestaat, zoals Bitcoin. Omdat cryptovaluta geen fysieke valuta is, worden oplichters steeds handiger om geld af te troggelen via cryptovaluta-scams. Sommige oplichters doen zich voor als legitieme bedrijven en vragen om betaling in de vorm van cryptovaluta, maar u moet weten dat maar weinig legitieme bedrijven betalingen in cryptovaluta accepteren. Veel oplichters proberen u te overtuigen om te investeren in cryptovaluta op sociale media of online datingapps, omdat ze beweren kennis te hebben van cryptovaluta en u kunnen helpen om meer geld te verdienen. Dit zijn echter allemaal tekenen dat u met een oplichter communiceert.

Vermijd het om slachtoffer te worden van veelvoorkomende online scams

Nu dat u meer inzicht hebt in de meest voorkomende soorten online scams, moet u ook weten hoe u uzelf en uw privégegevens kunt beschermen tegen oplichters. Hier zijn enkele goede gewoonten om aan te houden als u online bent, om te voorkomen dat u het volgende slachtoffer wordt van een oplichter:

Door deze goede gewoonten aan te houden, kunt u voorkomen dat u het slachtoffer wordt van online scams en zodoende uw gegevens veilig houden. Voor hulp bij het beveiligen van online accounts en het beschermen van uw privégegevens, moet u investeren in een wachtwoordmanager. Start vandaag nog een gratis proefversie van 30 dagen van Keeper Password Manager om uw persoonlijke gegevens veilig te houden.